Jak założyć firmę w Polsce? Rodzaje działalności, procedury i krok po kroku
Założenie firmy w Polsce to proces, który – choć może wydawać się skomplikowany – jest dobrze zorganizowany i możliwy do przeprowadzenia całkowicie online. W tym artykule krok po kroku wyjaśniamy, jak założyć działalność gospodarczą w Polsce, jakie są jej formy prawne oraz jakie obowiązki i formalności wiążą się z rozpoczęciem działalności.
1. Wybór formy działalności gospodarczej
Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniego typu firmy. W Polsce można prowadzić działalność w różnych formach prawnych – każda z nich ma swoje cechy, wymagania i konsekwencje podatkowe.
Najpopularniejsze formy działalności:
1.1. Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG)
- Najprostsza forma prowadzenia firmy.
- Rejestracja w CEIDG.
- Odpowiedzialność całym majątkiem.
- Możliwość korzystania z ulg (np. „Mały ZUS”, ulga na start).
1.2. Spółka cywilna (s.c.)
- Umowa dwóch lub więcej przedsiębiorców prowadzących JDG.
- Nie ma osobowości prawnej – podmioty to wspólnicy.
- Odpowiedzialność solidarna wspólników.
1.3. Spółki prawa handlowego (KRS):
- Rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym.
- Własna osobowość prawna (w większości przypadków).
- Wyższy poziom formalizacji, ale też większe możliwości rozwoju.
Typy spółek:
- Spółka jawna (sp.j.)
- Spółka partnerska (sp.p.) – tylko dla zawodów regulowanych (np. lekarz, adwokat).
- Spółka komandytowa (sp.k.)
- Spółka komandytowo-akcyjna (S.K.A.)
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) – najczęściej wybierana spółka kapitałowa.
- Spółka akcyjna (S.A.) – dla dużych przedsięwzięć, możliwość wejścia na giełdę.
2. Rejestracja firmy – krok po kroku
Krok 1: Wybór nazwy i adresu
- Nazwa musi być unikalna (szczególnie dla spółek).
- Wskazanie siedziby – może to być lokal, dom, biuro wirtualne.
Krok 2: Określenie PKD (Polska Klasyfikacja Działalności)
- Wybierz jeden kod główny i dowolną liczbę dodatkowych.
- Kod określa profil działalności firmy.
Krok 3: Wybór formy opodatkowania
Dostępne formy:
- Skala podatkowa (12% i 32%)
- Podatek liniowy (19%)
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- Karta podatkowa (dostępna tylko dla kontynuujących)
Wybór zależy od:
- rodzaju działalności,
- kosztów uzyskania przychodu,
- poziomu dochodów.
Krok 4: Rejestracja działalności
Dla JDG:
- Rejestracja w CEIDG (https://www.biznes.gov.pl)
- Bezpłatna, możliwa online (profil zaufany, e-dowód)
Rejestracja automatycznie zgłasza do:
- ZUS
- Urzędu Skarbowego
- GUS
Dla spółek:
- Sporządzenie umowy (w formie aktu notarialnego – w większości przypadków).
- Rejestracja w KRS (https://ekrs.ms.gov.pl) – przez system S24 lub tradycyjnie przez sąd rejestrowy.
- Nadanie numerów NIP i REGON.
Krok 5: Rejestracja do VAT (jeśli wymagana)
- Obowiązkowa dla firm przekraczających limit 200 tys. zł rocznie.
- Wymagana dla określonych branż (np. usługi doradcze, IT).
Wypełnienie formularza VAT-R – można online przez ePUAP lub w urzędzie skarbowym.
3. Obowiązki po założeniu firmy
3.1. Prowadzenie księgowości
- Samodzielnie (np. przez aplikację online)
- Z pomocą biura rachunkowego
Rodzaj księgowości zależy od formy opodatkowania i typu firmy.
3.2. Zgłoszenie do ZUS
- Dla JDG: zgłoszenie siebie jako płatnika składek (ZUA lub ZZA)
- Możliwość skorzystania z ulgi na start (6 miesięcy), małego ZUS (do 2 lat)
3.3. Płatności podatkowe i składkowe
- Terminowe rozliczenia (VAT, PIT, ZUS)
- Obowiązek składania deklaracji miesięcznych/kwartalnych
3.4. Konto bankowe
- Dla JDG – nieobowiązkowe (ale zalecane)
- Dla spółek – obowiązkowe konto firmowe
4. Koszty założenia firmy
| Forma działalności | Koszt rejestracji | Koszty dodatkowe |
| JDG | 0 zł | Profil zaufany, opcjonalne konto bankowe |
| Sp. z o.o. przez S24 | 350 zł | Umowa elektroniczna |
| Sp. z o.o. u notariusza | ok. 600–1000 zł | Taksa notarialna, KRS, ogłoszenie w MSiG |
5. Podsumowanie
Założenie firmy w Polsce nie musi być trudne – kluczem jest dobry wybór formy działalności, przygotowanie danych i świadomość obowiązków. Dzięki usługom elektronicznym (CEIDG, eKRS, ePUAP) cały proces można przejść w kilka dni, często bez wychodzenia z domu.
6. Przydatne linki
- Rejestracja JDG – https://www.biznes.gov.pl
- Rejestracja spółek – https://ekrs.ms.gov.pl
- Profile zaufane – https://pz.gov.pl
- Wyszukiwarka kodów PKD – https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd
Potrzebujesz pomocy napisz do nas